Choroby nerek u psów
Niewydolność nerek może dotknąć psy w każdym wieku. Choroba może rozwijać się powoli i w ukryciu, co sprawia, że właściciele przez długi czas nie zauważają u swoich pupili objawów. W konsekwencji, pacjenci trafiają do lekarza już w zaawansowanym stadium choroby – mówimy wtedy o przewlekłej niewydolności nerek.

Funkcje nerek
Psy posiadają parzyste nerki, a te zbudowane są ze wyspecjalizowanych jednostek funkcjonalnych – nefronów. Nefron składa się w kłębuszka nerkowego i kanalików nerkowych, a jego rolą jest filtrowanie krwi i produkcja moczu. Do funkcji nerek należą:
– utrzymywanie odpowiedniej ilości i stężenia płynów ustrojowych i elektrolitów,
– utrzymywanie prawidłowego ciśnienia krwi,
– utrzymywanie prawidłowego pH moczu,
– produkcja erytropoetyny (EPO) – jest to hormon biorący udział w stymulacji produkcji erytrocytów,
– wchłaniane zwrotne bądź wydalanie jonów i wody,
– utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej,
– wydalanie produktów metabolizmu białek,
– produkcję witaminy D w fomie czynnej.

Rezerwa nefronów w zdrowej nerce jest bardzo duża. Objawy przewleklej niewydolności nerek mogą pojawić się dopiero wtedy, gdy uszkodzeniu ulegnie 70% z nich.
Wszystkie składniki pokarmowe ulegają w organizmie przemianom metabolicznym. W wyniku takich przemian powstają uboczne produkty przemiany materii. Wraz z krwią trafiają one do nerek, gdzie ulegają filtracji. Filtracja polega na oddzielniu substancji potrzebnych organizmowi od tych, które należy usunąć. W wyniku tego procesu z moczem wydalane są wspomniane powyżej uboczne produkty przemiany materii, metabolity farmaceutyków oraz toksyny. Substancje, które występują we krwi w zbyt dużym stężeniu i przekraczają tzw. próg nerkowy również muszą zostać wydalone. Filtrację nerkową można więc nazwać strażnikiem, który decyduje o tym, co usunąć, a co pozostawić. Białka, a także elementy składowe krwinek zawsze powinny ulec wchłanianiu zwrotnemu i pozostać w organizmie. Wykazanie tych substancji w badaniu moczu może oznaczać, iż nerki przepuszczają je w procesie filtracji, czyli nie funkcjonują prawidłowo. Może to świadczyć o rozwoju choroby nerek.

Przewlekła niewydolność nerek może rozwijać się wtórnie do wielu innych schorzeń:
– pierwotniaczych, jak bebeszjoza (szczególnie częsta w okresie dużej aktywności kleszczy)
– bakteryjnych, jak leptospiroza
– nowotworów nerek
– hiperkalcemii
– zapalnych, jak ostre zapalenie nerek
– urazów mechanicznych
– kardiologicznych, jak niewydolność serca i nadciśnienie
– idiopatycznych, jak zapalenie tkanki śródmiąższowej nerek
– zwyrodnieniowych, jak amyloidoza

Istnieją rasy uznawane za predysponowane do chorób nerek, w konsekwencji których może rozwinąć się przewlekła niewydolność nerek. Właściciele psów ras predysponowanych. zwłaszcza tych w podeszłym wieku, powinni mieć zwrócić szczególną uwagę na wczesne objawy PNN.
Do ras predysponowanych zalicza się:
– Shih tzu
– Cocker Spaniel
– Chow-chow
– sznaucer miniaturowy
– pudel
– doberman
– beagle
– samojed
– bull terrier
Przewlekła niewydolność nerek rozwija się powoli i podstępnie. Dopiero po uszkodzeniu 70% nefronów pojawiają się objawy kliniczne i wzrastają tzw. wyniki nerkowe – wtedy następuje faza mocznicowa. Nieprzefiltrowane toksyny krążą we krwi i uszkadzają inne narządy, które mogą wykazywać objawy niewydolności.
W wyniku pogłębiania się PNN dochodzi do zaostrzenia się choroby, co prowadzi do ostrej niewydolności nerek (ONN/AKI). Nerki przestają produkować mocz, co prowadzi do ciężkich zaburzeń metabolicznych, a w konsekwencji nawet do śmierci.

Podwyższone stężenie azotowych substancji niebiałkowych, takich jak kreatynina, mocznik i azot mocznika, w osoczu nosi nazwę azotemii.
Wyróżnia się:
– azotemię przednerkową, czyli ostry zespół chorobowy. który może doprowadzić do zmniejszonego ukrwienia nerek
– azotemię nerkową, która może przybrać formę ostrej azotemii nerkowej (ONN) lub przewlekłej azotemii nerkowej (PNN)
– azotemię zanerkową, czyli ostry zespół objawów pojawiający się w wyniku niedrożności dróg wyprowadzających mocz

Azotemia powstająca w wyniku rozwijającej się choroby nerek nosi nazwę mocznicy. Towarzyszą jej objawy:
– zmiany behawioralne: apatia, niechęć do aktywności, osowiałość
– niekontrolowane zmiany wagi: wychudzenie, wyniszczenie
› pochodzące z przewodu pokarmowego: wymioty, biegunki, wzdęcia i zaparcia, brak apetytu
› zapach mocznika z jamy ustnej i zapalenie jamy ustnej
› zaburzenia neurologiczne
› zmiany w powłoce wspólnej: zmiany napięcia skóry i zmatowienie okrywy włosowej
› zaburzenia oddychania
› zmiany kardiologiczne i nadciśnienie
› zespół hemolityczno – mocznicowy.

U psów mogą pojawić się również inne choroby nerek – nowotwory (chłoniaki), torbielowatości, wodonercze i choroby genetyczne, wrodzone.
Niewydolność nerek to choroba bardzo groźna dla naszych pupili. Jak wyżej wspomniano, to choroba rozwijająca się podstępnie, a w momencie, kiedy właściciele zauważają objawy, zwykle jest już w zaawansowanym stadium. Diagnostyka nie jest trudna, do stwierdzenia choroby wystarczą wyniki badania morfologii i biochemii krwi oraz badania moczu. Natomiast leczenie niewydolności nerek, zarówno ostrej, jak i przewlekłej, jest procesem trudnym i zazwyczaj długotrwałym. Właściciele psów wykazujących objawy niewydolności nerek bądź ze zdiagnozowaną chorobą powinny zgłosić się do specjalisty w tej dziedzinie, czyli do nefrologa. W W leczeniu, poza odpowiednią dietą i farmakoterapią, bardzo istotna jest płynoterapia. U psów nieleczących się standardowymi metodami warto rozważyć zabieg hemodializy, który w wielu przypadkach ratuje życie.

Podobne wpisy