Zoonozy – stałe zagrożenie

Na świecie istnieje bardzo dużo chorób, którymi człowiek może zarazić się od zwierząt. Wśród nich częstą role odgrywają choroby pasożytnicze. W każdej strefie geograficznej występują charakterystyczne pasożyty zwierząt ,które mogą być zagrożeniem dla człowieka. W naszej strefie klimatycznej, do której należy Polska zagrożenie stanowią :

  • glista psia – toxocara canis
  • glista kocia – toxocara cati
  • psi tasiemiec – dipilidium caninum
  • tasiemiec bąblowcowy – echinococcus granulosus
  • lamblia – giardia duodenalis
  • toksoplazma – toxoplasma gondi
  • pchła kocia i psia – ctenocephalides felis / canis
  • kleszcz

GLISTY

to najpowszechniejsze i najczęściej spotykane pasożyty kotów i psów. Żyją w ich jelicie cienkim. Przypominają wyglądem  nitki makaronu. Najbardziej narażone na zarażenie są szczenięta . Do inwazji  larwami glist dochodzi jeszcze w życiu płodowym, poprzez mleko suki – gdy szczenięta ssą , oraz poprzez inwazyjne jaja które znajdują się w środowisku zewnętrznym. Kocięta zarażają się tylko poprzez mleko karmiącej kotki. Dorosłe zwierzęta zarażają się inwazyjnymi jajami ze środowiska zewnętrznego, szczególnie dla kotów wychodzących i polujących rezerwuarem tych pasożytów są gryzonie i ptaki . Jaja glist wydalane z kałem przez zarażone zwierzęta po pewnym czasie staja się inwazyjne i stanowią zagrożenie. Są one odporne na niekorzystne warunki środowiska zewnętrznego i mogą w nim przetrwać bardzo długo nawet do kilku lat. Są obecne w wodzie, w glebie , na trawnikach i w piaskownicach , gdzie często bawią się dzieci. Są przynoszone do przez ludzi  do mieszkań na butach  z ulic, chodników i skwerów, również  poprzez muchy mrówki inne owady, które odwiedzają nasze domy. Taka droga  zarażenia dotyczy kotów nie wychodzących na zewnątrz , u których właściciele  zauważają w kale obecność glist.
W Polsce obserwuje się wzrastające skażenie środowiska miejskiego i wiejskiego jajami glist. Dlatego konieczne jest systematyczne odrobaczanie psów i kotów. Zalecane jest odrobaczać szczenięta  1 raz w miesiącu do osiągnięcia  12 miesiąca życia. Dorosłe psy i  koty 3 do 4  razy w roku w zależności od warunków  środowiskowych.

Człowiek zaraża się inwazyjnymi jajami glist drogą pokarmową – sposób zarażenia się człowieka kwalifikuje te jednostkę chorobowa do kategorii ” choroby brudnych rąk „. Choroba u człowieka nazywa się toxocaraza .

Inwazja larw może przebiegać

  • bezobjawowo lub
  • w postaci ciężkiego zespołu larwy wędrującej  trzewnej, ocznej  oraz mózgowej

Objawy kliniczne to

  • podwyższona temperatura
  • bóle mięśni
  • bóle brzucha
  • spadek kondycji
  • zaburzenia ze strony oka, mózgu.

PSI TASIEMIEC

Żyje w jelitach psów i kotów. Zwierzęta zarażają się tym pasożytem przez pchły, które dostają się pomiędzy sierść zwierząt. Psy i koty liżąc sierść przypadkowo zjadają pchłę, która zarażona jest larwą tasiemca. Człony tasiemca przypominają wyglądem pestki ogórka lub dyni. Widoczne są w kale lub przyczepione do sierści w okolicy odbytu.

Człowiek zaraża się podobnie jak pies czy kot przypadkowo połykając pchłę, gdy ma  bliski kontakt ust z sierścią psa czy kota.

Zarażenie  człowieka tym pasożytem może skutkować:

  • bólami brzucha
  • wymiotami
  • utratą wagi i apetytu.

Dlatego ważne jest stosowanie środków zapobiegających inwazji pcheł.

TASIEMIEC BĄBLOWIEC

Jest to jeden  najmniejszych tasiemców. długość jego ciała to kilka milimetrów. Postacie dojrzałe tego pasożyta żyją w przewodzie pokarmowym psów, lisów i kotów. Sposób zarażenia się człowieka tym tasiemcem to znowu ” brudne ręce „, nie umyte warzywa, owoce. Żywicielem ostatecznym jest tu też lis, dlatego pamiętajmy zawsze o myciu owoców leśnych przed spożyciem.
Człowiek jest dla tego pasożyta żywicielem pośrednim . Jego larwa może osiąść i rozwijać się w postaci powiększającego się pęcherza w wątrobie, płucach, śledzionie, mózgu.

LAMBLIA / GIARDIA /

Jest to pierwotniak bytujący w jelicie cienkim wielu zwierząt i człowieka. Do zarażenia dochodzi drogą przewodu pokarmowego. Człowiek pies i kot musi połknąć cysty giardii . Dostają się tam z zanieczyszczonym pokarmem lub wodą do picia.

Objawy infekcji to:

  • nudności wymioty
  • biegunka
  • bóle brzucha
  • osłabienie
  • spadek masy ciała
  • senność

W gatunku Giardia duodenalis wyróżniamy kilka genotypów. Genotyp A i B jest jest inwazyjny dla człowieka , psa i kota. Jeśli chorują na tę chorobę w danej rodzinie ludzie i zwierzęta, trudno jest ustalić kto dla kogo był pierwotnym źródłem infekcji. Wtedy wszyscy członkowie rodziny i zwierzęta powinni być leczeni.

TOKSOPLAZMOZA

Zarażenie tym pasożytem jest częste u psów i kotów. Najczęściej przebiega bezobjawowo. Po pierwszym zarażeniu się zwierzęta wytwarzają zwykle trwałą odporność. Mogą zarażać się poprzez łożysko, mleko matki, spożycie zanieczyszczonej oocystami gleby lub zjedzenie surowego mięsa z cystami pasożyta. U psów nie dochodzi do siewstwa oocyst, u kotów tak, ale jest to zjawisko niezwykle rzadkie.

Oocysty toksoplazmy dostają się do przewodu pokarmowego człowieka z pożywieniem,  resztkami zanieczyszczonej gleby, wodą i surowym mięsem. Pies nie jest dla człowieka zagrożeniem , jeśli chodzi o możliwość zarażenia się tym pasożytem, kot natomiast tylko wtedy, gdy sieje inwazyjne oocysty – zdarza się to jednak bardzo rzadko. Gdy stwierdzamy u kota oocysty w kale , należy go leczyć,  nie jest to powód do jego eutanazji. Wektorem zarażenia się człowieka jest głównie surowe lub nie dogotowane mięso wieprzowe , wołowe i baranie

PCHŁA KOCIA / PSIA

To bardzo często spotykany pasożyt psów i kotów. Często również dochodzi do  ” ukłucia ” skóry człowieka przez te owady. Powstają na skórze bardzo swędzące zaczerwienione grudki  i odczyn uczuleniowy.

U psów i kotów pchły wywołują tzw pchle alergiczne zapalenie skóry. Silna reakcja uczuleniowa objawia się samookaleczeniem skóry przez intensywne lizanie, dochodzi do powstania ubytków sierści i sączacych ran. Ssanie krwi przez pchły, szczególnie przy dużej i długotrwąjącej ich inwazji skutkuje anemią u zwierząt. Pchły zarażają je tasiemcem dipilidium caninum.

KLESZCZ

Bardzo często spotykany pasożyt . Do swojego rozwoju potrzebuje krwi. Atakuje psy, koty, człowieka i inne zwierzęta.
Przenosi babesiozę u psów, boreliozę i wirusowe zapalenie mózgu u ludzi.

JAK CHRONIĆ SIEBIE I ZWIERZĘTA PRZED ATAKIEM PASOŻYTÓW?

1. SZCZENIĘTA I KOCIĘTA POWINNY BYĆ PODDANE ODROBACZANIU PROFILAKTYCZNEMU / SZCZENIĘTA PO SKOŃCZONYM 2
TYGODNIU ŻYCIA , KOCIĘTA PO SKOŃCZONYM 6 TYGODNIU ŻYCIA / LEKARZ WETERYNARII PRZEDSTAWI TEN PROGRAM

2. ZWIERZĘTA DOROSŁE POWINNY BYĆ SYSTEMATYCZNIE ODROBACZANE

3. WŁAŚCICIELE I OPIEKUNOWIE ZWIERZĄT POWINNI SPRZĄTAĆ TRAWNIKI I CHODNIKI PO SWOICH PSACH, NIE POWINNI POZWALAĆ PSOM ZAŁATWIAĆ SIĘ DO PIASKOWNIC,  NA SKWERACH I PLACACH ZABAW DLA DZIECI.

4. NALEŻY STOSOWAĆ ŚRODKI PRZECIWKO PCHŁOM I KLESZCZOM, W PRZYPADKU TYCH PIERWSZYCH  NIE DOPUSZCZAMY DO ZARAŻANIA SIĘ  PSÓW I KOTÓW TASIEMCEM.

5. ZALECANE JEST UTRZYMANIE HIGIENY RĄK

6. NALEŻY ZAWSZE SPOŻYWAĆ UMYTE WARZYWA , OWOCE I  ODPOWIEDNIO DŁUGO TERMICZNIE UTRWALONE  MIĘSO I WYROBY MIĘSNE.

7. ZALECA SIĘ REGULARNE SPRZĄTANIE KUWET, ODKURZANIE MIESZKAŃ – PRZERYWAMY TĄ CZYNNOŚCIĄ CYKL ROZWOJOWY PCHŁY – USUWAMY ZE ŚRODOWISKA ZEWNĘTRZNEGO NIEDOJRZAŁE POSTACIE TEGO PASOŻYTA JAJA I LARWY.

Podobne wpisy